قراردادى گرى پاپر در مبناى تجربى علم

author

  • جواد اکبری. کارشناس ارشد فلسفه علم از دانشگاه صعنتى شریف.
Abstract:

«علوم تجربى» به چه نحوى بر «تجربه» مبتنى و متکى است و چه چیزى پیوند میان آن دو را فراهم مى سازد؟ آیا استقرا بین علم و تجربه پیوند برقرار مى کند یا امرى دیگر؟ آیا تجربه قادر به «اثبات» نظریه ها مى باشد؟ اگر نمى باشد، پس چه موضعى را مى تواند در مقابل آنها اتخاذ کند؟ در فرآیند نیل به نظریه هایى که مقبول دانشمندان واقع شده اند و در حوزه ى علم وارد مى شوند، تجربه و «مشاهده» چه نقشى را بر دوش مى کشد؟ آیا تجربه در مقام وضع و دست یابى[1] نظریه هاى علمى وارد عمل مى شود یا در مقام نقد و ارزیابى[2] آنها؟ تا چه حد مى توان به احکامى که با توجه به تجربه صادر مى شوند یقین حاصل نمود؟ خلاصه این که، «مبناى تجربى»[3] نظریه هاى علمى کدام است و از چه استحکامى برخوردار است؟ در این مقاله مى خواهیم بر اساس روش شناسى علم  پاپر، به این پرسش ها پاسخ گوییم و مبانى وى را در مواضع فوق آشکار سازیم; سپس آنها را با توجه به اهدافى که از پذیرش آنها دنبال مى شود و پیامدهایشان، مورد نقد و بررسى قرار دهیم.       «علوم تجربى» به چه نحوى بر «تجربه» مبتنى و متکى است و چه چیزى پیوند میان آن دو را فراهم مى سازد؟ آیا استقرا بین علم و تجربه پیوند برقرار مى کند یا امرى دیگر؟ آیا تجربه قادر به «اثبات» نظریه ها مى باشد؟ اگر نمى باشد، پس چه موضعى را مى تواند در مقابل آنها اتخاذ کند؟ در فرآیند نیل به نظریه هایى که مقبول دانشمندان واقع شده اند و در حوزه ى علم وارد مى شوند، تجربه و «مشاهده» چه نقشى را بر دوش مى کشد؟ آیا تجربه در مقام وضع و دست یابى[1] نظریه هاى علمى وارد عمل مى شود یا در مقام نقد و ارزیابى[2] آنها؟ تا چه حد مى توان به احکامى که با توجه به تجربه صادر مى شوند یقین حاصل نمود؟ خلاصه این که، «مبناى تجربى»[3] نظریه هاى علمى کدام است و از چه استحکامى برخوردار است؟ در این مقاله مى خواهیم بر اساس روش شناسى علم  پاپر، به این پرسش ها پاسخ گوییم و مبانى وى را در مواضع فوق آشکار سازیم; سپس آنها را با توجه به اهدافى که از پذیرش آنها دنبال مى شود و پیامدهایشان، مورد نقد و بررسى قرار دهیم.       «علوم تجربى» به چه نحوى بر «تجربه» مبتنى و متکى است و چه چیزى پیوند میان آن دو را فراهم مى سازد؟ آیا استقرا بین علم و تجربه پیوند برقرار مى کند یا امرى دیگر؟ آیا تجربه قادر به «اثبات» نظریه ها مى باشد؟ اگر نمى باشد، پس چه موضعى را مى تواند در مقابل آنها اتخاذ کند؟ در فرآیند نیل به نظریه هایى که مقبول دانشمندان واقع شده اند و در حوزه ى علم وارد مى شوند، تجربه و «مشاهده» چه نقشى را بر دوش مى کشد؟ آیا تجربه در مقام وضع و دست یابى[1] نظریه هاى علمى وارد عمل مى شود یا در مقام نقد و ارزیابى[2] آنها؟ تا چه حد مى توان به احکامى که با توجه به تجربه صادر مى شوند یقین حاصل نمود؟ خلاصه این که، «مبناى تجربى»[3] نظریه هاى علمى کدام است و از چه استحکامى برخوردار است؟ در این مقاله مى خواهیم بر اساس روش شناسى علم  پاپر، به این پرسش ها پاسخ گوییم و مبانى وى را در مواضع فوق آشکار سازیم; سپس آنها را با توجه به اهدافى که از پذیرش آنها دنبال مى شود و پیامدهایشان، مورد نقد و بررسى قرار دهیم.      

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

قراردادی گری پاپر در مبنای تجربی علم

«علوم تجربی» به چه نحوی بر «تجربه» مبتنی و متکی است و چه چیزی پیوند میان آن دو را فراهم می سازد؟ آیا استقرا بین علم و تجربه پیوند برقرار می کند یا امری دیگر؟ آیا تجربه قادر به «اثبات» نظریه ها می باشد؟ اگر نمی باشد، پس چه موضعی را می تواند در مقابل آنها اتخاذ کند؟ در فرآیند نیل به نظریه هایی که مقبول دانشمندان واقع شده اند و در حوزه ی علم وارد می شوند، تجربه و «مشاهده» چه نقشی را بر دوش می کشد؟...

full text

قراردادی گری پاپر در مبنای تجربی علم

«علوم تجربی» به چه نحوی بر «تجربه» مبتنی و متکی است و چه چیزی پیوند میان آن دو را فراهم می سازد؟ آیا استقرا بین علم و تجربه پیوند برقرار می کند یا امری دیگر؟ آیا تجربه قادر به «اثبات» نظریه ها می باشد؟ اگر نمی باشد، پس چه موضعی را می تواند در مقابل آنها اتخاذ کند؟ در فرآیند نیل به نظریه هایی که مقبول دانشمندان واقع شده اند و در حوزه ی علم وارد می شوند، تجربه و «مشاهده» چه نقشی را بر دوش می کشد؟...

full text

قرآن و مبناى حقوق

 دیدگاه‌هاى گوناگون، به ویژه دیدگاه قرآن در مورد »مبناى حقوق« مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. نویسنده، نخست به تعریف »حقوق« پرداخته و چنین نتیجه گرفته که عنصر »الزام« در ذات قواعد حقوقى وجود دارد. سپس به تعریف »الزام« پرداخته و دو دیدگاه را در این زمینه آورده است که یکى الزام را ضمانت اجرا و دیگرى تکلیف مى‌داند. پس از نقد دیدگاه نخست و پذیرش دیدگاه دوم با اندکى اصلاح، به نظریات مطرح در باب خاس...

full text

حجیت أمارات قضایى بر مبناى علم قاضى (اثبات جرم با نگاه به دانش روز)

امروزه، أحکام دادگاه‏ها با توجه و استناد به امارات علمى، سهم وسیعى در دادرسى‏هاى قضایى دارد. در این میان، گزارش پزشکى قانونى و تحقیقات جنایى، به عنوان دو بازوى مهمِ کارشناسى، در یارى مقامات دادگسترى، از مهم‏ترین أمارات قضایى تلقى مى‏گردد. از این رو، شایسته است تا ادله علم قاضى به مثابه مبنایى براى حجیت أمارات قضایى و اثبات علمى دعاوى بازپژوهى گردد. بنابراین، تحلیل دیدگاه‏هاى فقهى در این موضوع، ق...

full text

مبناى فکرى ابن‏سینا در شکل‏گیرى قصیدة عینیّه

قصیده عینیّه، منظومه علمى سرشار از عناصر شعرى و ظرایف ذوقى در بیان احوال نفس است که نمودى برجسته از فلسفه باطنى ابن‏سینا به‌شمار مى‏رود. وى با دستمایه‏اى از معرفت شهودى و اشراقى و حکمت ذوقى، به آفرینش این چکامۀ شگرف همّت گمارد تا مگر نفس را پس از هبوط، از وضع رقّت‏بار زمینى رهایى بخشد و به جایگاه بلند آسمانى‏اش بازگرداند، مشروط بر اینکه به زیور علم و عمل آراسته شده باشد. نویسنده در این مقاله مى‏کو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 34

pages  48- 79

publication date 2003-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023